چراغ زنون بهتر است یا هدلایت؟ مقایسه جامع لامپ زنون با هدلایت برای چراغ خودرو

برای بسیاری از رانندگان، کیفیت نور خودرو اهمیت زیادی دارد. چراغ‌های استاندارد به‌ویژه در خودرو‌های ایرانی معمولا کیفیت متوسطی دارند و به همین دلیل مالکین این خودرو‌ها به دنبال بهبود کیفیت نور خودرو هستند. برای این دسته از مالکین، معمولا دو گزینه اصلی وجود دارد که شامل نصب لامپ زنون یا هدلایت می‌شود. اگر برای انتخاب بین این دو سیستم روشنایی دچار تردید هستید، در این مقاله قصد دارید مقایسه‌ای بین لامپ زنون با هدلایت داشته باشیم تا در نهایت مشخص شود چراغ زنون بهتر است یا هدلایت؟

برای پاسخ به سوال اصلی این مقاله، ابتدا هر دو سیستم را بررسی خواهیم کرد و در ادامه، بخش‌های مختلف لامپ زنون و هدلایت را مقایسه خواهیم کرد. اگر قصد ارتقا سیستم روشنایی خودرو را دارید، مطالعه این مقاله می‌تواند کمک بزرگی باشد.

لامپ زنون چیست؟

همانطور که اشاره کردیم، پیش از پرداخت به سوال اصلی این مقاله و پاسخ به این سوال که چراغ زنون بهتر است یا هدلایت، باید هر دوی این فناوری‌ها بررسی کنیم. برای این منظور، بررسی را از لامپ زنون آغاز می‌کنیم چرا که در بازار قدمت بیشتری دارد و پیش از هدلایت و چراغ‌های LED عرضه شده است.

لامپ زنون نام خود را از گاز زنون گرفته، چراکه داخل این لامپ‌ها از گاز زنون پر شده است. گاز زنون وقتی در معرض جریان الکتریکی (تخلیه الکتریکی) قرار می‌گیرد، نور شدیدی از خود منتشر می‌کند. به این ترتیب لامپ زنون، در اصل یک محفظه پر شده از گاز زنون است که با اتصال به جریان برق و تخلیه الکتریکی، نور منتشر می‌کند. این دقیقا نوری است که در خودروهایی با فناوری چراغ زنون می‌بینیم.

لامپ زنون با توان اسمی برابر، نور بسیار بیشتری نسبت به لامپ هالوژن معمولی ایجاد می‌کند هرچند در داخل چراغ، شاهد یک افزایش ولتاژ قابل توجه هستیم. به علاوه، در لامپ زنون برخلاف لامپ هالوژن، از رشته فلزی یا فیلامان استفاده نشده است. به این ترتیب ریسک آسیب به آن در اثر پاره شدن فیلامان (و سوختن لامپ) وجود ندارد. همچنین کلوین یا رنگ نور زنون معمولا در محدوده 5000 تا 6000 است که نور سفید و یکدستی را ایجاد می‌کند. این مسئله به همراه شدت بیشتر نور و پرتاب نور بهتر، باعث افزایش میزان روشنایی خودرو خواهد شد.

در مقابل قیمت لامپ زنون نسبت به لامپ‌های هالوژن بسیار بیشتر است و در نمونه‌های غیر فابریک، فشار بیشتری به سیستم برق خودرو وارد می‌کنند. به همین دلیل ریسک آسیب به سیستم برق خودرو در نمونه‌های غیر استاندارد بسیار زیاد است. همچنین نور زنون در نمونه‌های غیر فابریک، بعضا به شکل غیر استانداردی پخش می‌شود که به دلیل شدت بالا، می‌توان باعث آسیب به چشم سایر رانندگان در شب شده و ریسک تصادف را افزایش دهد.

هدلایت چیست؟

هر چند این روز‌ها نام هدلایت یک نام شناخته شده در بازار است و لامپ‌های LED چراغ جلو با این نام به فروش می‌رسند، اما هدلایت (headlight) در زبان انگلیسی به معنای چراغ جلوی خودرو است. به همین دلیل شاید به کار بردن این عبارت برای لامپی با فناوری LED برای نصب در چراغ خودرو چندان صحیح نباشد. اما با توجه به عمومیت استفاده از این نام، ما هم از این لامپ‌ها به عنوان هدلایت یاد می‌کنیم.

هدلایت مجموعه از ماژول‌های LED است که در کنار یگدیگر نصب می‌شوند و با اتصال به برق خودرو در چراغ، روشنایی تولید می‌کنند. هر چند LED‌ها انواع (و فناوری‌های) مختلفی دارند اما در نهایت و به طور ساده‌سازی شده، یک LED می‌تواند با دریافت جریان الکتریکی، نور تولید کند. به این ترتیب با قرارگیری چند LED در کنار هم بر روی ساقه و اتصال آن به سیستم برق خودرو (مانند آنچه در لامپ‌های هالوژن اتفاق می‌افتد)، می‌توان روشنایی تولید کرد.

میزان نور تولید شده هدلایت، از میزان نور تولید شده توسط لامپ رشته‌ای (هالوژن) با توان برابر بیشتر است. به این ترتیب یک هدلایت می‌تواند نور بیشتری تولید کند که در نهایت باعث روشنایی بهتر محیط مقابل خودرو می‌شود. البته در این میان، نوع چیپ به کار رفته و همچنین طراحی هدلایت (محل قرارگیری LED‌ها) اهمیت زیادی دارد چرا که در صورت طراحی نامناسب (و یا نصب ناصحیح) نور تولید شده پراکنده شده و عملا نقاطی غیر از مسیر مقابل خودرو را روشن می‌کنند. بعد‌ها و در مطالب دیگری، به شکل مفصل‌تر به بررسی هدلایت‌ها خواهیم پرداخت.

زمان مقایسه؛ هدلایت یا زنون؟

با توجه به اطلاعاتی که در بالا اشاره شد، اکنون زمان مقایسه میان هدلایت و زنون است. در اینجا به دنبال بررسی پرسش اصلی این مقاله هستیم و می‌خواهیم بدانیم چراغ زنون بهتر است یا هدلایت؟ به همین دلیل، برای بررسی این دو فناوری نوری، آن‌ها را از جنبه‌های مختلف بررسی می‌کنیم.

قبل از ادامه این مطلب به خاطر داشته باشید آنچه در اینجا به عنوان زنون از آن یاد می‌کنیم، عمدتا زنون‌های افترمارکت هستند و منظور زنون‌های فابریک نصب شده بر روی خودرو‌ها نیست. در مقابل وقتی از هدلایت صحبت می‌کنیم هم منظور هدلایت‌هایی است که در بازار یافت می‌شود و به جای چراغ‌های هالوژن مورد استفاده قرار می‌گیرد. به همین دلیل بعضی از موارد عنوان شده در این بخش، شامل خودروهایی که به صورت فابریک از چراغ جلوی LED (موسوم به Retrofit LED) نمی‌شود.

مقایسه هدلایت با زنون از نظر قیمت

یکی از اولین موارد مقایسه هدلایت با زنون، بررسی قیمت آن‌ها است. در درجه اول در نظر داشته باشید هر دوی این فناوری‌ها قیمت بالاتری نسبت به لامپ‌های هالوژن دارند و البته در مقایسه، نور بیشتری هم تولید می‌کنند. در مقایسه میان زنون و هدلایت از نظر قیمت، برگ برنده با هدلایت است چراکه در شرایط برابر، قیمتی به مراتب پایین‌تر از لامپ زنون دارد. به همین دلیل برای بسیاری، خرید هدلایت یک گزینه مناسب‌تر است.

لامپ زنون به دلیل نیاز به برق با جریان زیاد، علاوه بر لامپ نیاز به تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی نیز دارد که همراه آن در جعبه عرضه می‌شود. به همین دلیل حتی در شرایط برابر هم قیمت آن بالاتر از هدلایت خواهد بود. این قیمت بالاتر، اگر بخواهید زنون را از برند‌های معتبر بین‌الملی بخرید بیشتر هم می‌شود به‌ویژه که تولید این چراغ‌ها در سال‌های اخیر کمتر از قبل هم شده است.

در مقابل هدلایت بر پایه فناوری LED ساخته شده که در حال حاضر ارزان‌تر است و نیاز به تجهیزات اضافی برای نصب ندارد. هدلایت برق بسیار کمی مصرف می‌کند و به همین دلیل درایور آن بسیار کوچک و جمع و جور است تا حدی که معمولا در بدنه هدلایت نصب می‌شود. همچنین تعداد تولید کنندگان هدلایت بسیار بیشتر است و این مسئله باعث رقابت و کاهش قیمت‌ها می‌شود. به همین دلیل است که خرید هدلایت یک گزینه مقرون به صرفه برای تقویت نور خودرو است.

به این ترتیب در مقایسه میان زنون و هدلایت از نظر قیمت، برنده هدلایت است چرا که حتی بهترین هدلایت بازار هم همچنان قیمت مناسب‌تری از لامپ‌های زنون فابریک و لامپ‌های زنون افتر مارکت با کیفیت دارد. البته در همه بازار‌ها می‌توانید اجناس ارزان را پیدا کنید ولی در بحث فناوری نور و لامپ، مطمئن باشید یک جنس ارزان، قطعا کیفیت و دوام مطلوبی ندارد.

از نظر دوام و طول عمر چراغ زنون برای خودرو بهتر است یا هدلایت؟

دوام و طول عمر یکی از فاکتور‌های مهم خریداران در انتخاب محصول است. در این زمینه باید بدانید اگر یک زنون استاندارد و یک هدلایت استاندارد داشته باشیم، هر دوی آن‌ها طول عمر بسیار بیشتری از یک چراغ هالوژن استاندارد دارند. به این ترتیب اگر هدلایت یا زنون با کیفیتی خریداری کرده‌اید، می‌توانید مطمئن باشید که هر دو از نظر طول عمر وضعیت مناسبی دارند.

اما اگر قصد مقایسه دو فناوری را داشته باشید، در اینجا هدلایت برنده خواهد بود. یک لامپ زنون استاندارد به طور متوسط حدود 5.000 ساعت عمر می‌کند. البته با همین میزان عمر هم هنوز بسیار جلوتر از لامپ هالوژن با متوسط عمر کمتر از 1.000 ساعت است. اما وقتی به سراغ هدلایت می‌آیید، وضعیت کاملا عوض می‌شود. یک هدلایت استاندارد و باکیفیت می‌تواند عمری بالای 20.000 ساعت داشته باشد. به این ترتیب با خرید یک هدلایت، مدت بیشتری از تعویض لامپ بی‌نیاز می‌شوید.

علت اصلی این مسئله در فناوری دو سیستم است. در لامپ زنون، به دلیل استفاده از برق با ولتاژ بالا، فشار زیادی به سیستم برقی داخلی چراغ و درایور آن وارد می‌شود. به همین دلیل سوختن لامپ زنون در اصل به معنی سوختن بخش‌های الکترونیکی آن است چرا که خود لامپ معمولا بدون مشکل کار می‌کند. در مقابل، هدلایت با ولتاژ بسیار پایینی کار می‌کند و فشار بر اجزای آن بسیار کمتر است. به این ترتیب در صورت خرید یک هدلایت با کیفیت، دوام آن بسیار بیشتر است.

در نهایت به خاطر داشته باشید، در هر دو سیستم اگر از هدلایت یا زنون بی‌کیفیت استفاده کنید، نباید انتظار عمر بالایی را داشته باشید. به همین دلیل خرید هدلایت یا زنون بی‌کیفیت عملا هدر دادن پول است چون خیلی زود ناچار به تعویض آن می‌شوید.

از نظر ابعاد و جای گرفتن در چراغ خودرو، زنون بهتر است یا هدلایت؟

یکی دیگر از بخش‌های مقایسه زنون با هدلایت، مقایسه این دو لامپ از نظر ابعاد و اندازه و راحتی نصب و قرارگیری در چراغ خودرو است. به طور کلی فناوری به کار رفته در هدلایت‌ها باعث می‌شود ابعاد آن‌ها نسبت به لامپ زنون کوچک‌تر باشد. در هدلایت و به ویژه نسل جدید آن‌ها، درایور هدلایت با ساختمان هدلایت ادغام شده است. به این ترتیب عملا بزرگترین بخش هدلایت، فن پشت آن است که آن هم ابعاد بزرگی ندارد.

در مقابل، کیت زنون به دلیل ولتاژ بالای کاری آن نمی‌تواند کوچک باشد. البته این مسئله به معنای آن نیست که با یک قطعه بزرگ سر و کار دارید اما در مقایسه با هدلایت، بخش‌های اضافی آن بیشتر است. به همین دلیل برای بعضی از خودرو‌ها، جای دادن کیت کامل در فضای تنگ پشت چراغ می‌تواند دشوار باشد. این در حالی است که تقریبا در تمامی خودرو‌ها می‌توان هدلایت را به راحتی نصب کرد. به همین دلیل قبل از انتخاب سیستم روشنایی برای خودرو، حتما به این مسئله توجه کنید چراکه در غیر این صورت برای نصب دچار مشکلات زیادی خواهید شد.

کیفیت نور چراغ زنون بهتر است یا هدلایت؟

پاسخ به این بخش از مقایسه کمی دشوار خواهد بود چون نظرها در این زمینه متفاوت است. به علاوه باید در نظر بگیرید وقتی از کیفیت نور صحبت می‌کنیم، بین هدلایت و زنون با کیفیت و نمونه‌های ارزان قیمت و بی‌کیفیت، تفاوت زیادی وجود دارد.

به طور عمومی نظر کارشناسان بر بالاتر بودن کیفیت نور هدلایت نسبت به زنون (در شرایط برابر کیفیت) است. البته نور زنون را معمولا به شدت بالای آن می‌شناسیم اما شدت بالای نور معیار مناسبی برای انتخاب نیست. چراغ‌های زنون غیر فابریک هرچند ممکن است شدت نور بیشتری داشته باشند اما پراکندگی نور آن‌ها عمدتا از الگوی چراغ استاندارد پیروی نمی‌کند. به همین دلیل به جای مسیر مقابل راننده، محیط اطراف را روشن می‌کنند. در مقابل هدلایت اگر به درستی نصب و تنظیم شود می‌تواند کیفیت نور مناسب تری داشته باشد.

این مقایسه را در مورد چراغ‌های فابریک با فناوری LED و چراغ‌های با فناوری زنون هم می‌توان انجام داد. شورولت تاوارس مدل 2021 با دو آپشن چراغ LED و چراغ زنون عرضه می‌شود. موسسه ایمنی بزرگراه‌های آمریکا به این خودرو با چراغ LED نمره ایمنی خوب در زمینه سیستم روشنایی داده اما در مقابل به مدل‌های زنون نمره ضعیف داده است. از سوی دیگر تویوتا سیینا مدل 2020 هم وضعیت مشابه دارد و هر دو چراغ آن از سوی این موسسه وضعیت قابل قبول دریافت کرده‌اند.

همچنین باید به دشواری زیاد در تنظیم چراغ‌های زنون نسبت به هدلایت نیز اشاره کنیم. تنظیم چراغ‌های دارای زنون غیر فابریک برای دستیابی به خط کات و پراکندگی استاندارد نور بسیار دشوار و در بسیاری مواقع ناممکن است. در مقابل یک هدلایت استاندارد، در صورت نصب درست به راحتی تنظیم می‌شود و خط کات و پخش نوری مشابه چراغ‌های اصلی خودرو دارد با این تفاوت که قدرت نور و پرتاب آن بیشر است. به همین دلیل است که پلیس مدت‌ها است نصب زنون بر روی خودروها را غیر قانونی اعلام کرده چراکه این چراغ‌ها آسیب شدید به چشم رانندگان مقابل وارد می‌کنند و ریسک تصادف دارند.